مناسب ترین خمیر دندان برای شما کدام است ؟ و انواع خمیر دندان ها

از چه خمیر دندانی استفاده کنیم؟

امروزه با وجود تنوع بسیاری که در خمیر دندان ها وجود دارد ، گاهی انتخاب یک خمیر دندان مناسب برای دندان ها برای افراد مشکل می شود. معمولاً روی خمیر دندان ها عباراتی مانند موثرترین ، سفیده کننده ، کاهش جرم ، مبارزه با پوسیدگی و تازه و خنک کننده ی دهان مشاهده می شود. اما کدام یک می تواند برای دندان های شما مفید باشد؟

شاید جواب صادقانه این باشد که بزاق دهان شما بهترین خمیر دندان است. دهان ما میزبان باکتری ها و فیلم های ضخیم و چسبنده روی دندان ها ست که به آنها بیو فیلم می گویند . این باکتری ها دائماً تلاش می کنند که خود را به مینای دندان متصل کنند. در ابتدا پلاک ها نرم هستند و شما این فرصت را دارید که به راحتی بیوفیلم ها را از دهان خود دور بریزید. اگر روش صحیح مسواک زدن را بدانید می توانید بدون نیاز به خمیر دندان این کار را انجام دهید. بزاق دهان حاوی مواد معدنی ، آرژنین ، آنزیم ها و ترکیبات ضد باکتری و ضد میکروبی است که از پوسیدگی دندان های شما جلوگیری می کند. پس می بینید که بزاق دهان یک مایع شگفت انگیز برای پاک کردن دندان هاست. متاسفانه برخی از افراد مشکل بزاق دارند و یا نمی توانند به درستی مسواک بزنند برای این منظور استفاده از خمیر دندان می تواند یک راه مناسب برای آنها باشد.

در اینجا ما چند نوع خمیر دندان را به شما معرفی می کنیم:

خمیر دندان های حاوی فلوراید (ضد پوسیدگی)

فلوراید در کاهش پوسیدگی و جلوگیری از ایجاد حفره های روی دندان ها بسیار موثر است. همچنین فلوراید به درمان پوسیدگی های اولیه و بهبود ضعف های مینای دندان کمک می کند.

مطالعات نشان می دهد که فلوراید سدیم (NaF) موثرترین فرمولاسیون فلوراید است که خوشبختانه بیشتر تولید کنندگان خمیر دندان از آن استفاده می کنند .فلوراید سدیم در بخشی که مینای سالم دارد با هیدروکسی آپاتایت (ماده ی تشکیل دهنده ی مینا) ترکیب شده و فلوئور آپاتایت به وجود می آورد که این ترکیب به مراتب سخت تر و مقاوم تر از هیدروکسی آپاتایت است. به این ترتیب فلوئور با مقاوم سازی مینا می تواند فرسایش اسیدی مینا و عاج را محدود کند.

بزرگسالانی که میزان پوسیدگی دندان هایشان زیاد است و یا جریان تولید بزاق آنها کاهش یافته است معمولاً خمیر دندان هایی با غلظت فلوراید بیشتر باید استفاده کنند.

خمیر دندان های ضد جرم

جرم ها در اثر مینرالیزه شدن ( معدنی شدن ) پلاک میکروبی روی سطوح دندانی تشکیل شده  و می توانند سبب ایجاد بیماری های لثه شوند. معدنی شدن پلاک و سخت شدن آن ( ایجاد جرم ) به دلیل فوق اشباع بودن بزاق با یون های کلسیم و فسفات صورت می گیرد.

فرمول بعضی از خمیر دندان های ضد جرم به گونه ای طراحی شده است که پروسه ی معدنی شدن پلاک و تبدیل آن به جرم را دچار وقفه می کنند. این نوع خمیر دندان ها به این منظور زینک سیترات و زینک کلراید را در ترکیب خود دارند.

مکانیسم دیگری که در خمیر دندان های ضد جرم استفاده می شود، اضافه کردن مهار کننده های رشد کریستال است تا به این ترتیب تشکیل جرم را کاهش داده و به تعویق بیندازند. پیروفسفات های محلول نمونه ای از این مهارکننده ها هستند که به ترکیب این نوع خمیردندان ها افزوده می شوند.

البته باید توجه داشت  جرم های سخت و چسبنده ی موجود در سطح دندان ها تنها با جرمگیری حرفه ای توسط دندانپزشک به طور کامل برداشته و حذف  می شوند.

 خمیر دندان های ضد حساسیت

استفاده از این نوع خمیر دندان ها معمولا برای افرادی مفید است که نواحی از دندان ها بخصوص در ناحیه ی طوق یا گردن دندان به محیط دهان باز بوده و دندان ها در زمان مصرف نوشیدنی و غذاهای سرد و گرم و همچنین موقع مسواک زدن حساس هستند.

خمیر دندان های ضد حساسیت به چند طریق عمل کرده و باعث کاهش حساسیت دندان ها می شوند. بعضی از خمیر دندان ها حاوی نیترات پتاسیم هستند. نیترات پتاسیم ماده ی ضد حساسیت تایید شده توسط FDA است که باعث کاهش واکنش اعصاب دندانی به تحریکاتی مثل سرما و گرما می شود و این عمل را از طریق دپلاریزه کردن انتهای اعصاب حسی دندانی و توقف ارسال سیگنال های درد به مغز انجام می دهد.

بعضی از خمیر دندان های ضد حساسیت از مواد مسدود کننده یا بلاک کننده ی توبول های عاجی به عنوان مکانیسم اولیه ی کنترل حساسیت استفاده می کنند. این مواد شامل استرانسیم کلراید، پتاسیم اکسالات، پتاسیم نیترات و سدیم سیترات هستند،  که موجب رسوب ترکیبات معدنی در دهانه ی لوله های عاجی که به دلیل تخریب مینا و یا تحلیل لثه به محیط دهان باز شده اند می شوند و در نتیجه حساسیت دندانی را به میزان قابل توجهی کاهش می دهند.

نکته ی قابل توجه این است که این خمیردندان ها تنها علائم حساسیت را کاهش می دهند و برای یافتن علل حساسیت دندان ها و انجام درمان های قطعی، مراجعه به دندانپزشک و معاینه ی کلینیکی و بررسی رادیوگرافی دندان ها ضروری می باشد.

خمیر دندان های ضد باکتری

در این نوع خمیر دندان ها از ماده ای به نام تری کلوزان (Triclosan) استفاده می شود. تری کلوزان یک ماده ی ضد باکتری با طیف وسیع است که بر علیه انواع گسترده ای از باکتری ها موثر است. این ماده به عنوان عامل ضد باکتری در صابون های دئودورنت و اسکراب های ضد باکتری پوست در کشور آمریکا بکار می رود.

تری کلوزان همچنین به عنوان یک عامل آنتی باکتریال در محصولات دهانی مانند خمیر دندان ها و دهانشویه ها بکار برده می شود.  با اینکه میزان این ماده در خمیر دندان ها در محدوده ی حداقل مجاز یعنی 0.3% است، با این وجود استفاده ی زیاد از این نوع خمیر دندان ها توصیه نمی شود.

خمیر دندان های سفید کننده

این خمیر دندان ها به دو روش عمل می کنند:

1 – متدهای فیزیکی ( با کمک  ساینده ها )

2 – مکانیسم های شیمیایی (  بوسیله ی مواد  سفیدکننده / اکسید کننده )

در روش فیزیکی ساینده ها باعث برداشته شدن رنگدانه های خارجی از سطح دندان ها می شوند.  رنگدانه های خارجی در اثر فاکتورهای محیطی مانند سیگار، غذاها و نوشیدنی ها و آنتی بیوتیک ها به صورت رنگدانه های تیره روی سطح دندان ها تشکیل می شوند.

خمیر دندان های سفید کننده که با مکانیسم شیمیایی عمل می کنند حاوی هیدروژن پراکسید و یا کارباماید پراکسید هستند. کارباماید پراکسید ماده ای است که در تماس با آب شکسته شده و به اوره و هیدروژن پراکسید تبدیل می شود. هیدروژن پراکسید سپس تشکیل رادیکال های آزادی را می دهد که حاوی اکسیژن بوده و در واقع به عنوان مولکول های فعال سفید کننده ( بلیچینگ ) عمل می کنند. این خمیر دندان ها بر روی رنگ داخلی دندان  که در اثر ژنتیک، سن و نقایص مادرزادی ایجاد شده و معمولا زرد رنگ می باشد تاثیر می گذارد.

از آنجا که خمیر دندان ها ی سفید کننده مواد ساینده ی بیشتری دارند و هنوز در تحقیقات اثر قطعی آنها بر روی سختی مینا مشخص نشده است، بیشتر دندانپزشکان استفاده از این خمیر دندان ها را در طولانی مدت توصیه نمی کنند. از جمله مواد ساینده در خمیردندان ها می توان به کلسیم کربنات ، دی کلسیم فسفات دی هیدرات، سدیم کربنات و سیلیس هیدراته اشاره کرد.