کرم لایه بردار AHA چیست؟

آلفاهیدروکسی‌ اسیدها، گروهی از اسیدهای گیاهی و حیوانی مورداستفاده در طیف گسترده‌ای از محصولات مراقبت از پوست هستند. این اسیدها را می‌توان در محصولات روزانه‌ ضدپیری همچون سرم‌ها، تونرها و کرم‌ها و نیز در درمان‌های متمرکز بر پیلینگ شیمیایی پیدا کرد. معمولاً در صنعت مراقبت از پوست، از شش نوع AHA استفاده می‌شود: سیتریک اسید (از مرکبات)، گلایکولیک اسید (از نیشکر)، لاکتیک اسید (از لاکتوز یا سایر کربوهیدرات‌ها)، مالیک اسید (از میوه‌ها)، تارتاریک اسید (از انگور) و مندلیک اسید (از بادام).

پژوهش‌های انجام‎‌شده روی موارد استفاده و کارآمدی AHAها بسیار گسترده بوده است؛ تاحدی‌که از بین دردسترس‌ترینAHAها، اسیدهای گلایکولیک و لاکتیک، بهترین منابع شناخته‌شده در نظر گرفته می‌شوند. همچنین بعدِ استفاده از محصولات حاوی این دو اسید، هیچ‌گونه اثرات التهابی مشاهده نشده است. بدین خاطر، در بیشتر محصولات پرفروش AHA، گلایکولیک اسید یا لاکتیک اسید وجود دارد. و کرم‌های لایه برداری تولید می‌شود که در آن‌ها آلفاهیدروکسی اسیدها وجود دارد و در ادامه می‌خواهیم درباره مزایایی که دارد بیشتر برایتان صحبت کنیم:

خواص کرم لایه بردار AHA کدام‌اند؟

در ادامه می‌‌خواهیم تعدادی از مهم‌ترین خواص و مزایای استفاده از کرم لایه بردار AHA را به شما معرفی کنیم:

۱. لایه‌برداری

از یک کرم لایه بردار AHA اساساً برای لایه‌برداری پوست‌ استفاده می‌شود؛ و می‌توان آن را یکی از مهم‌ترین مزایای کرم‌های لایه‌بردار دانست. لایه‌برداری هم به روندی گفته می‌شود که در آن سلول‌های پوستی روی سطح پوست، برداشته می‌شوند. این کار به برداشته‌شدن سلول‌های مرده پوست کمک کرده و باعث رشد سلول‌های پوستی جدید می‌شود.

با بالا رفتن سن، چرخه سلولی پوست طبیعی‌تان کند شده و بدین خاطر سلول‌های مرده پوست روی هم جمع شده و ظاهر پوست‌تان را کدر و تیره می‌کنند. تجمع سلول‌های مرده پوست می‌تواند منجر به بروز عارضه‌های پوستی همچون چین‌وچروک، لک‌های پیری و آکنه شود. بااین‌حال، توان لایه‌برداری همه کرم‌های AHA مثل هم نیست. میزان لایه‌برداری‌شان به نوع AHAای که از آن استفاده می‌کنند، بستگی دارد. بنابراین هرچه میزان AHA در یک محصول بیشتر باشد، تاثیرات لایه‌برداری آن بالاتر خواهد رفت.

۲. روشن‌سازی

با لایه‌برداری پوست‌ توسط این اسیدها، سلول‌های مرده پوست می‌ریزند و پوست جدیدی که سر از خاکستر سلول‌های مرده بیرون می‌آورد، شفاف‌تر و روشن‌تر خواهد بود. کرم‌های AHA حاوی گلایکولیک اسید توان برهم‌ریختن تجمع سلول‌های پوستی را دارند و کرم‌های AHA حاوی سیتریک اسید، پوست‌تان را روشن می‌کنند.

۳. تحریک تولید کلاژن

کلاژن نوعی فیبر غنی از پروتئین است که پوست صورت‌ شما را صاف و هموار نگه می‌دارد و با افزایش سن، رفته‌رفته از قدرت و توانش کاسته می‌شود؛ آسیب‌های ناشی از اشعه‌های خورشید هم روند نابودی کلاژن‌ها را تسریع می‌کنند و باعث ایجاد چین‌وچروک روی پوست‌تان می‌شود.

کلاژن خود در لایه میانی پوست‌ (درم) قرار داشته و زمانی‌که لایه بالایی (اپیدرم) برداشته شود، کرم‌های لایه‌بردار AHA فرصت کار روی درم را پیدا می‌کنند و با تحریک تولید کلاژن و نابودی فیبرهای کلاژن قدیمی مسیر را برای ساخت کلاژن‌های جدید هموار کنند.

۴. کاهش خط‌وخطوط و چین‌وچروک‌های سطحی

اینکه کرم‌های AHAرا به خاطر تاثیرات ضدپیری‌شان می‌شناسند، هیچ شکی در آن نیست؛ طبق مطالعات و پژوهش‌های انجام‌شده بعد از استفاده سه‌هفته‌ای از کرم‌های AHA، از اثرات فوق‌العاده‌اش شگفت‌زده خواهید شد. اما حواستان باشد که این کرم‌ها تنها روی خط‌وخطوط و چین‌وچروک‌های سطحی عملکرد مناسبی دارند، نه چین‌وچروک‌های عمیق پوستی؛ تنها به کمک جراحی می‌‌توان از شرشان خلاص شد.  

۵. بهبود روند خون‌رسانی

ویژگی‌های ضدالتهابی کرم‌های لایه‌بردار AHA موجب می‌شود تا خون در پوست شما بهتر جریان پیدا کند و سلول‌های‌تان بتوانند مواد مغذی موردنیازشان را بهتر تامین کنند و رنگ‌پریدگی و تیرگی پوست صورت‌تان اصلاح شود.

۶. کاهش و اصلاح تغییررنگ

با افزایش سن، احتمال تغییررنگ پوست هم بالا می‌رود و لک‌های قهوه‌ای یا همان لک‌های دوران پیری، در نتیجه قرار گرفتن در معرض نور خورشید سروکله‌شان روی پوست‌ پیدا می‌شود. روی آن بخش‌هایی که بیشتر در معرض آفتاب قرار می‌گیرند، مثل دست و صورت.

این تغییر رنگ می‌تواند در نتیجه ملاسما، تولید بیش‌ازحد رنگدانه‌های پوستی پساالتهابی و اسکارهای جوش و آکنه صورت بگیرد. کرم‌های AHA با تحریک تغییروتحولات موجود در سلول‌های پوستی، باعث می‌شوند تا در سلول‌های پوستی جدید، رنگدانه تولید شود.

۷. درمان و جلوگیری از بروز آکنه

حتماً با بنزویل پروکسید و سایر مواد موثره در مبارزه با آکنه و جوش‌های سرسیاه و سرسفید آشنایی دارید. کرم‌های AHAدر درمان و پیشگیری از بروز آکنه نقش مهمی دارند. آکنه زمانی رخ می‌دهد که منافذ پوستی شما با ترکیبی از سلول‌های مرده پوست، چربی (سبوم) و باکتری پر شود. اینجاست که لایه‌برداری با کرم‌هایAHA می‌تواند باعث شل شدن و از بین رفتن گرفتگی منافذ شود. استفاده مکرر از آن هم می‌تواند از تشکیل گرفتگی‌های این‌چنینی در آینده پیشگیری کند.

کرم‌های AHA می‌توانند اندازه منافذ بزرگ‌شده را کاهش دهند، چیزی که بیشتر در پوست‌های مستعد آکنه دیده می‌شود. تغییروتحولات موجود در سلول‌های پوستی از جانب اسیدهای گلایکولیک و لاکتیک لایه‌بردار می‌تواند اسکارهای ناشی از آکنه را کاهش دهد. در برخی از محصولات ضدجوش و آکنه، موادی همچون اسیدهای سیتریک و مالیک برای کمک به نرمی و لطافت پوست‌های ملتهب وجود دارد.

از کرم‌های AHA نه تنها برای صورت، بلکه برای سایر نواحی مستعد آکنه همچون کمر و قفسه سینه هم می‌توان استفاده کرد. اما معمولاً دو تا سه ماه طول می‌کشد تا بتوانید شاهد تغییروتحولات قابل‌توجه درخصوص جوش‌ها و آکنه‌های‌تان باشید. صبور باشید، چون این محصولات در بلندمدت تاثیرگذاری خود را نشان می‌دهند. همچنین باید نسبت به استفاده مکررشان پایبند باشید.

۸. افزایش جذب محصول

علاوه بر مزایای فوق، کرم‌های AHA می‌توانند باعث جذب بهتر محصولات فعلی در برنامه مراقبت از پوست‌ شوند. برای مثال، اگر تعداد سلول‌های مرده پوست‌تان بسیار زیاد باشد، مرطوب‌کننده روزانه‌تان می‌تواند بدون آبرسانی سلول‌های پوستی جدید زیرین، روی همه لایه‌ها بنشیند. کرم‌های AHA همچون گلایکولیک اسید می‌توانند به درون این لایه از سلول‌های مرده پوست نفوذ کرده و به مرطوب‌کننده‌تان اجازه دهند تا سلول‌های پوستی جدید را به بهترین نحو ممکن آبرسانی کنند.

به چه مقدار کرم لایه بردار نیاز دارید؟

ما صرفاً استفاده از کرم‌های لایه‌بردار AHA کمتر از ۱۰ درصد را به شما پیشنهاد می‌کنیم؛ همچنین حواستان باشد که نباید سمت استفاده از محصولات حاوی AHA بیش از ۱۵ درصد بروید. در محصولات روزانه‌ای همچون سرم، تونر و مرطوب‌کننده، از آلفاهیدروکسی‌ اسیدهای خیلی کمتری استفاده می‌شود. برای مثال، ۵ درصدِ یک سرم یا تونر از آلفاهیدروکسی اسیدها تشکیل شده است. برای اینکه با عوارض کرم لایه بردار AHA روبرو نشوید، بهتر است در ترکیبات این نوع کرم‌ها به دنبال سطح کمتری از گلایکولیک اسید باشید.

طرز استفاده از کرم لایه بردار AHA چگونه است؟

آلفاهیدروکسی اسید نوعی اکتیو است. یعنی ماده موثره‌ای است که واکنشی مستقیم و فعال روی پوست می‌گذارد. سایر مواد اکتیو بتاهیدروکسی اسیدها (BHAها)، ویتامین A (رتینوئیدها و رتینول) و ویتامین C هستند. باوجود اختلافاتی که در این زمینه وجود دارد، می‌توان با اطمینان گفت، برای اینکه بتوانید شاهد تاثیرگذاری فوق‌العاده یک کرم لایه‌بردار AHA باشید، بگذارید چند دقیقه پیش از شستشو یا استفاده از سایر محصولات روی پوست‌تان بماند.

آلفاهیدروکسی اسیدها در محیط‌های با pH بین ۵ و ۶ فعالیت می‌کنند که تقریباً اسیدی محسوب می‌شود. اگر ظرف مدت زمان کمی از سایر محصولات مراقبتی روی کرم لایه بردار AHA استفاده کنید، pH سطح پوست‌تان را تغییر داده‌اید و نمی‌گذارید به‌اندازه کافی در معرض پوست قرار بگیرد و از تاثیرگذاری آن کاسته ‌شود.

چگونه از کرم لایه بردار استفاده کنیم؟

در کل برای اینکه بتوان به سوال «چگونه از کرم لایه بردار استفاده کنیم؟» پاسخ داد، در درجه اول توصیه‌مان این است که به توضیحات نوشته‌شده در پشت محصول توجه کرده و به صورت تصاعدی از این کرم لایه بردار استفاده شود. برای مثال، در اولین بار از استفاده، بگذارید یک دقیقه روی پوست‌تان بماند، دفعه بعد، دو دقیقه، و به همین ترتیب در طول چندهفته مصرف آن را به چهار الی پنج دقیقه افزایش دهید. چون اگر در بار اولِ استفاده، پنج دقیقه روی پوست‌تان بماند، احتمالاً دچار التهاب، سوختگی و قرمزی پوست بعد از کرم لایه بردار می‌شوید. پس مدت زمان استفاده از کرم لایه بردار کاملاً به سطح توان پوست‌تان بستگی دارد.

اگر تابه حال از کرم لایه بردار AHA استفاده نکرده‌اید و نمی‌دانید پوست‌تان توان تحمل تا چه حد از این کرم را دارد، باید حتماً اول کمی از آن را امتحان کنید. می‌توانید یک قطره یا کمی از کرم AHA را روی بازو یا گردنتان بریزید و ببینید آیا واکنش منفی از خود نشان می‌دهد یا خیر. اگر اینطور بود، میفهمید که یک کرم لایه بردار AHA برای صورت‌تان مناسب نیست و بهتر است به فکر استفاده از سایر محصولات لایه بردار بیفتید.

چطور باید کرم‌های لایه‌بردار AHA را وارد برنامه مراقبت از پوست کرد؟

برای این کار بهتر است اقدامات زیر را دنبال کنید:

۱. استفاده از کرم‌های لایه‌بردار حاوی لاکتیک اسید

گول محصولات دارای AHAبالا را نخورید، چون نمی‌توانید سر پوست‌‌تان را کلاه بگذارید. اگر بعد از استفاده از لایه بردار دچار قرمزی و سوزش شدید، مصرفش را قطع کنید و به سراغ محصولات با فرمولاسیون سبک‌تر بروید. معمولاً کرم‌های لایه بردار با ترکیبات ۵ و ۱۰ درصد AHA تولید می‌شوند و مراقبت pH پوست‌تان هستند.

۲. آزمایش روی گردن

پیش از خرید، بهتر است کمی از کرم‌های لایه بردار AHA را روی پوست گردنتان تست کنید تا ببینید نسبت به آن واکنش جدی التهابی از خود نشان می‌دهد یا نه.

۳. مصرف هفتگی در بدو استفاده

بهتر است پس از خرید این محصول، ابتدا هفته‌ای یک‌بار، سپس هفته‌ای دوبار و در نهایت هفته‌ای سه‌بار از یک کرم لایه بردار AHA استفاده کنید تا پوست‌تان کم‌کم خودش را با تغییرات pH محیطی وفق دهد. سپس بعد از مدتی می‌توانید شب‌ها که صورت‌تان را حسابی پاک و تمیز کردید، از این کرم استفاده کنید.

۴. مصرف روزانه کرم ضدآفتاب

چون بعد از مصرف کرم‌های لایه‌بردار AHA پوست‌تان نسبت به اشعه‌های مضر خورشید، حساسیتش افزایش پیدا می‌کند، به شما پیشنهاد می‌کنیم تا حتماً استفاده روزانه و تمدید دو ساعت یک‌بار کرم‌های ضدآفتاب را در برنامه مراقبت از پوست روزانه‌تان وارد کنید.

بهترین زمان استفاده از کرم لایه بردار چه وقت است؟

بعد از اینکه پوست‌تان به استفاده از محصولات اسیدی عادت کرد، دو الی سه بار در هفته استفاده از کرم لایه بردار AHA را به شما توصیه می‌کنیم؛ در واقع، بهتر است کم‌کم و آهسته‌آهسته کارتان را آغاز کنید و به پوست‌تان فرصت دهید تا بتواند خودش را با مواد موثره موجود در کرم‌های لایه بردار AHA وفق دهد.

انواع کرم‌های لایه بردار AHA کدام‌اند؟

در ادامه انواع کرم‌های لایه بردار AHA را براساس نوع آلفاهیدروکسی اسید بکاررفته در آن به شما معرفی می‌کنیم:

۱. گلایکولیک اسید

گلایکولیک اسید از نیشکر گرفته می‌شود و یکی از کوچک‌ترین مولکول‌های موجود در کرم‌های AHA در بین محصولات مراقبت از پوست بوده و قدرت نفوذ این نوع AHA نسبت به سایر اسیدها بیشتر است؛ بنابراین، پیشنهادمان به شما این است که ابتدا باید از کرم‌های لایه بردار AHA حاوی اسیدهای لاکتیک و مندلیک استفاده کرد. اما آن دسته افرادی که سابقه استفاده از محصولات لایه بردار را دارند، می‌توانند از تاثیرگذاری فوق‌العاده این نوع کرم‌های حاوی گلایکولیک اسید برای بهبود سلامت پوست‌شان بهره‌مند شوند.

۲. لاکتیک اسید

لاکتیک اسید از لبنیات گرفته می‌شود؛ پس آن دسته افرادی که به شیر آلرژی دارند، نباید از کرم‌های لایه بردار AHA حاوی لاکتیک اسید استفاده کنند. مولکول‌های لاکتیک اسید، بزرگتر از مولکول‌های گلایکولیک اسید و کوچکتر از مولکول‌های مندلیک اسید است. بهمین خاطر کرم‌های لایه بردار AHA حاوی این اسید مناسب بیشتر افراد است، اما سرعت تاثیرگذاری‌اش به اندازه گلایکولیک اسید نیست.

وجود ۲ درصد لاکتیک اسید باعث افزایش سطح آبرسانی پوست شده و ۵ درصد از آن پوست‌تان را لایه‌برداری می‌کند؛ پس محصولات مراقبت از پوستی که ادعای لایه‌برداری دارند، معمولاً حدود چیزی بین ۵ الی ۱۰ درصد لاکتیک اسید دارند.

۳. مندلیک اسید

مندلیک اسید از بادام گرفته می‌شود، بنابراین اگر به آجیل حساسیت دارید، بهتر است از کرم‌های آلفاهیدروکسی اسید متفاوتی استفاده کنید. مولکول‌های مندلیک اسید از لاکتیک اسید بزرگتر است، بنابراین سرعت نفوذ بالایی نداشته و تاثیراتش با سرعت پایین‌تری خودشان را نشان می‌دهند. کرم‌های لایه بردار AHA حاوی مندلیک اسید برای آن دسته افرادی که پوست بسیار حساسی دارند و مستعد التهاب و خارش هستند، می‌تواند ضمن لایه‌برداری تدریجی و آهسته پوست‌، خیالشان را از بابت تاثیرات سوء این نوع اسیدها راحت می‌کند.

۴. مالیک اسید

مالیک اسید را می‌توان یک کرم ترکیبی لایه بردار در نظر گرفت، چون از میوه‌هایی همچون سیب گرفته می‌شود. مولکول‌های مالیک اسید، بزرگتر از مولکول‌های گلایکولیک اسید و لاکتیک اسید هستند و سرعت نفوذشان کمتر از مندلیک اسید است. مالیک اسید، مکمل فوق‌العاده‌ای برای کرم‌های لایه بردار AHA حاوی گلایکولیک اسید و لاکتیک اسید محسوب شده و در کنار هم با سرعت‌های متفاوت‌شان تاثیرات متفاوتی در سطوح مختلف پوست برجای می‌گذارند.

۵. تارتاریک اسید

تارتاریک اسید هم مانند مالیک اسید، اسیدی با مولکول‌های بزرگ است، تقریباً دوبرابر یک مولکول گلایکولیک اسید؛ بااین‌حال قادر است پوست را لایه‌برداری کند و از آن به عنوان تنظیم‌کننده pH برای هموارسازی مسیر فعالیت اسیدهای قوی‌تری همچون گلایکولیک یا لاکتیک مورداستفاده قرار گیرد. اما استفاده از انواع AHA با اندازه مولکول‌های متفاوت جهت نفوذ به لایه‌های مختلف پوست و لایه‌برداری از آن‌ها در یک کرم لایه بردار رایج بوده و در این بین تارتاریک اسید، وظیفه لایه‌برداری از بالاترین لایه پوست را برعهده می‌گیرد.

۶. سیتریک اسید

این اسید هم که از نامش مشخص است از مرکبات گرفته می‌شود و همانند تارتاریک اسید، به عنوان یک تنظیم‌کننده pH در فرمولاسیون محصولات مراقبت از پوست بکارگرفته شده و خواص آنتی‌اکسیدانی هم دارد.

در محصولات مراقبت از پوست، اسید سیتریک را با ویتامین C اشتباه می‌گیرند چون ترکیبات متفاوتی هستند. ویتامین C، اسید آسکوربیک اسید بوده و باوجود شباهتش به سیتریک اسید، از آن کوچکتر است. ویتامین C یک عامل اکتیو دیگر است و یک آلفاهیدروکسی اسید محسوب نمی‌شود.

عوارض کرم AHA لایه بردار چیست؟

اگر قبلاً از کرم‌های لایه‌بردار AHA استفاده نکرده‌اید، بدانید که تا وقتی پوست‌تان به این نوع محصولات عادت کند، به ناچار با عوارض جانبی و موقتی آن روبرو خواهید شد: سوزش، خارش، تاول و اگزما. بهمین خاطر برای کاهش ریسک التهاب، بهتر است استفاده از کرم لایه بردار AHA را به صورت یک روز در میان آغاز کنید و پس از اینکه پوست‌تان به این شرایط عادت کرد، مصرف روزانه از آن را در برنامه خود قرار دهید.

همچنین به خاطر داشته باشید که به‌هیچ‌وجه بدون کرم ضدآفتاب زیر نور آفتاب قرار نگیرید، چون مصرف یک کرم لایه بردار حساسیت پوست‌تان نسبت به اشعه‌های مضر خورشید را بالا می‌برد. بنابراین به شما توصیه می‌کنیم تا اگر یکی از شرایط زیر را دارید، پیش از استفاده از کرم‌های لایه بردار AHA با پزشک یا کارشناس متخصص مشورت کنید:

پوست تازه‌اصلاح‌شده دارید.

بریدگی یا سوختگی روی پوست‌تان وجود دارد.

رزاسیا

پسوریازیس

اگزما

خانم‌های باردار و شیرده هم بهتر است قبلِ استفاده از کرم‌های لایه‌ بردار AHA با پزشک‌شان مشورت کنند.

چه تفاوتی بین کرم لایه بردار AHA و کرم لایه بردار BHA وجود دارد؟

یکی دیگر از اسیدهای محبوب در بازار محصولات مراقبت از پوست، بتاهیدروکسی اسید (BHA) است. برخلاف AHAها، BHAها اساساً از یک منبع گرفته می‌شوند: سالیسیلیک اسید. احتمالاً سالیسیلیک اسید را به عنوان یک ماده موثره در مبارزه با جوش و آکنه می‌شناسید، اما توانایی‌اش خیلی بیشتر از این حرف‌هاست!

همانند AHAها، سالیسیلیک اسیدها با برداشتن سلول‌های مرده پوست، آن را لایه‌برداری می‌کنند. با این کار جوش‌های سرسیاه و سرسفید به‌وسیله خالی کردن منافذ پوستی از سلول‌های مرده به‌دام‌افتاده و چربی در فولیکول‌های مو پاک می‌شود. کرم‌های BHA هم می‌‌توانند به اندازه کرم‌های AHA برای آکنه، اصلاح بافت پوست و تغییررنگ‌های مرتبط با پوست اثربخش باشند؛ یعنی سالیسیلیک اسید، کمتر خواص التهابی دارد و مناسب شمایی است که پوست حساسی دارید.

اگر بیش از یک نگرانی پوستی دارید، احتمالاً هر دو کرم‌های BHA و AHA  را امتحان کرده باشید، اما این کار را باید با احتیاط کامل انجام داد. کرم‌های AHA بیشتر مناسب نگرانی‌های پوستی مرتبط با پیری و افزایش سن هستند، درحالی‌که کرم‌‌های BHA بیشتر به کار آن‌ دسته افرادی می‌آید که پوست حساس و مستعد جوش و آکنه دارند؛ یک کرم لایه بردار برای جای جوش. اگر چنین پوستی دارید، بهتر است از BHAها به صورت روزانه استفاده کنید، همچون تونرهای سالیسیلیک اسید و سپس برای لایه‌برداری عمیق‌تر از کرم‌های لایه‌ بردار AHA به صورت هفتگی استفاده کنید.

زمانی‌که می‌خواهید برای پوست‌تان از محصولات متعدد استفاده کنید، باید آن‌ها را به تدریج وارد برنامه مراقبت از پوست خود نمایید. استفاده بیش از حد از کرم‌های AHA، BHA  و سایر مواد شیمیایی به صورت همزمان می‌تواند منجر به بروز التهاب‌های پوستی شود و مشکلاتی همچون چین‌وچروک، آکنه و سایر عارضه‌های پوستی را بیشتر نشان دهد؛ برای انتخاب کرم لایه بردار برای پوست حساس، حساسیت بیشتری به خرج دهید.